Kur değişirse sonuç değişecek mi?Gün geçmiyor ki gazetelerde ihracatçıların döviz kurlarından yakınmasına ilişkin bir haber çıkmasın. 26 Kasım tarihli Hürriyet’teki ‘Böyle giderse ABD'ye bir kazak bile satamayız’ başlıklı haberde düşük dolar kuru nedeniyle hazır giyim ihracatının azaldığından, hazır giyim sektörünün pazarını Çin, Hindistan, Endonezya ve Vietnam’a kaptırdığından ve hükümetin acil önlemler alması gerektiğinden söz ediliyordu. Türk Lirasının dolar karşısında değer kazanmasının tüm sektörlerde ihracatı olumsuz etkilediği bir gerçek. Ancak Hazır Giyim gibi Türkiye’nin bazı geleneksel ihracat sektörlerde sorun sadece kur ile ilgili değil gibi gözüküyor. Çünkü 2000 yılı sonrasındaki tüm TÜİK verileri ihracat performansları açısından Hazır Giyim sektörü Türkiye ortalamasının çok gerisinde kaldığını gösteriyor. Örneğin, 2004 yılında genel ihracatın artış oranı yüzde 16.3 iken Hazır Giyim sektöründeki ihracat artış oranı yüzde 6.3. 2006 yılında ihracat bir önceki yıla göre yüzde 16.4 oranında artarken hazır giyim sektöründeki artış oranı sadece yüzde 2.5. Sorun sadece kur olsaydı Hazır giyim sektörü ihracatındaki gelişmelerin genel performansa yakın olması beklenirdi.
O zaman düşük kur mazereti çok fazla açıklayıcı değil. Demek ki başka sorunlar da var.Hazır Giyim sektörü rekabet gücünü kaybediyor. Kur konusuyla fazla oyalanırlarsa hazır giyimciler çok geçmeden pazarlarını Asya’daki üreticilere terk edecekler gibi gözüküyor.
9 Yorum Var.:
Tekstil'de aslinda dusuk kurun avantajini kullananlar da var-di. daha once almayi hayal bile edemedikleri makineleri son birkac yilda hem ucuza hem de cok uygun kredilerle getirmeye basladilar disaridan. fakat bu seferde herkes makine getirip tekstil isine girdi arz fazlasi olustu birbirini yemeye basladilar. burda da birileri cikip kuru sucladi kur ucuz herkes makine aliyor diye- ama biri de cikip hayir siz arz-talep nedir bilmiyorsunuz demedi..
O veya bu nedenle süreci biraz erken veya geç olsada marka , verimlilikle veya teknolojiyle farklılık yaratılamadığı sürece herhangi bir sektörde rekabet gücünün kaybedileceği ekonomide bilinmeyen bir durummudur ?
EVET aynen gelişmiş bir ülke gibi hareket ediyoruz. Hammaddeyi alıp işleyip satıyoruz. Tekstil işinide işgücününün daha ucuz olduğu ülkelere bırakalım. Bu güne bugün kişi başı milli gelirimiz 7000$.
gecenlerde ekonomix ve ugur gurses, mehmet simsek'in yarattigi hayal kirikligina gayet guzel deginmislerdi.
Aynı hayal kirikligini simdi Murat Cokgezen'in bu yazisinda hissettim.
Oguz Satici'da gormeyi alistigimiz kur takintisinin bir benzerini (ama daha duzgun ve yine de bence hatali bir sekilde) bu yazida gostermis.
Yanlis bir analizle, dusuk kur seviyeni aklamaya calismis.
Ama onemli bir hatasi var.
Hani nerede sektorlerin ithal girdi kullanim oranlari (input/output oranlari)
Bunlari gozardi ederek, "baska sektorlerde ihracat artti" demek, hem kolayci, hem de yanlis bir gozlem sonucudur.
Hazir giyim, emek yogun bir sektordur. İthal girdi kullanarak maliyeti (diger bazi sanayi sektorleri gibi) kolayca dusuremezsiniz.
Verimlilik artirilsin demek iyidir, guzeldir de (ve gereklidir de), ama hangi verimlilik artisi 6 yildir devamli acilan kur makasinin etkisini berteraf edebilir.
(buradan kur artsin, sorun cozulsun anlami cikmasin ltf.)
Ayrica bir zahmet Dani Rodrik'in gecen gun Istanbul'da yaptigi aciklamayi da okuyun. Goreceksiniz ki, kur seviyesi cok onemli bir faktordur.
Ozet, ifratla tefrit arasinda gidip gidiyoruz.
Bir tarafta Tim/Oguz Satici ekolu var; doviz kuru herseydir diyen.
Diger taraftan bunun gibi benzeri hatali analizler var (kur'u onemsemeyen)
dani rodrik, turk gazetelerinde cikan sozlerine aciklik getiriyor:
http://rodrik.typepad.com/dani_rodriks_weblog/2007/12/deconstructed-b.html
yani rodrik kur meselesinin turkiye'de iki ucu keskin bicak oldugunun farkinda. o yuzden yuvarlak bir lafla kur konusunda gelen soruyu gecistirmeye calismis. ama o lafi da herkes isine geldigi gibi yorumlamis.
Ergun / ADANA
Merhaba, bu kur konusunda benim hala anlamadığım nokta var... Kur o derecede düşmüş durumda değil bence(Tabi veri olarak Devalüasyonun hemen sonrası sadece Dolar düzeyini baz alırsanız çok düşmüş denir) AMA Lütfen matematiği kuvvetli bir arkadaş, aşağıdaki verileri referans noktası alarak kurun bugünkü durumunu hesap edip yorumlayabilirmi lütfen.
Veriler : Kur olarak Dolar+Euro sepetini(veya sadece Euro, yani doların euro karşısında değer kaybınıda baz alınız lütfen)), başlangıç noktası olarak devalüasyondan hemen öncesini, ve toplam enflasyonu(gerekirse bileşik)
Soru: Bugünkü döviz değerleri nedir?
Ben bu hesabı daha önce yapmıştım bulursam yazımı sonradan göndereceğim, ama sizlerinde hesabını çok merak ediyorum...
Not: Arz Talep işi ayrı, elbette doları düşürüyor ama ne kadar....
Kolay gelsin....
Ergun / ADANA
İlave....
Tabi bir çok kişi bizi Eoru ilgilendirmiyor, Dolar ilgilendiriyor ve Euro isterse 1 YTL olsun ama Dolar 3 YTL olsun derse(ki diyen çok ve doğru döviz denince dolar öncelikli akla geliyor), böyle diyenelerede şöyle demek lazım;
" eee onuda artık ABD ve AB merkez bankalarına rica ediniz lütfen" demek lazım....
:) Değil mi?
Birde şu açıdan baksak ,
Hindistan bilgi teknolojilerine planlı yatırımlar yaparken bizler fasonculuğa yatırım yapmışız ve bu konudada olsa yeterince yenilik yaratamamışız .Sonuçta milli gelir seviyeleri şu an için düşük olsa bile Hindistanın önümüzdeki yıllarda geniş bir orta sınıfa doğru ilerlediğini araştırmalar öngörmekte .Nüfusununda bizden az olmadığını hepimiz biliyoruz.
Acaba hatayı nerede yapıyoruz ?
Ergun / ADANA
Referans Noktası.....
Kimse yazmadı ben ilave edeyim.
Dolar değerinin ne kadar aşırı olduğu ile ilgili önce yazdığım kaba bir yaklaşım....
---------------
Merhaba, :))))))))
Sonuçta piyasa serbest, rejim serbest kur, isteyen alır isteyen satar. 5 sene önce kur 2 kat arttığında döviz gelirleri olanlar bıyık altındn gülüyorlardı, bugün kaç lira artar acaba diyorlardı?, kurda fazla yükseldi halk perişan oldu, enflasyon zıpladı demiyorlardı (örn: Oğuz Satıcı), o zamanda ithalatcılar ağlıyordu, bittik diyordu, eee piyasa böyle...
Şimdi kur 2 ytl olsa döviz geliri olanlar nasıl oynar milletin anası ağlamış kim dinler.
Sonuçta işin özü; ister ithalatçı, ister ihracatcı, ister vatandaş farketmez; Dövizi olanlar artmasını, olmayanlar faize, borsaya, işine yatıranlar düşmesini ister, bu kadar basit.
Eğer sıkıyorsa, yemiyorsa çözümü kişi kendi üretecek; Mesela..
-VOB ile halledecek
-İşini kapatacak
-Küçülecek, risk almayacak
-Yada yatıp kakıp dua edecek....
Piyasa kuralları acımasız, rekabet hat safhada, esnaf süpermarketlere karşı işini bırakıyorken, sizlere ne oluyor. Kuru beğenmeyen yukardaki çözümleri uygulamak zorunda(bu kadar işçinin iş kapısı, istihdamı falan filan edebiyatını bırakalım)
Neymiş kur 5 senedir aynı imiş, nasıl ekonomistsiniz anlamıyorum ben ekonomist falan değilim, ama mantıken düşündüğünüzde, referans noktasına göre kurun ne kadar arttığı bulunur)
Krizde $= 650 TL, parite 0,80 civarı idi, 6 senelik $ ve TL enflasyonunu ilave olarak parite düşüşünü koyunca $ ne çıkar biliyormusunuz??? Bunu cevaplayın lütfen???
Kabaca:
TL Eflasyon(6 yıllık top):%160
$ Eflasyon(6 yıllık top):%12
Parite değ(0,8-1,3):-%60(negatif)
Yani:
650TL*2,60*1,12 = 1,892 TL bundanda paritedeki erimeyi düşünce
$=1,200 çıkar yani
$=1,2 YTL cik.......
Yorumunuz lütfen.........ee Hani kur 5 yıldır çakılıydı?
Çok kaba yaklaşıldı, ama töleransın %10 geçeceğini sanmam.....
Ergun / ADANA
----------------
Bu hesap 1 sene önce yapılmıştı, yeni verilerle nasıl olur acaba???
Yorum Gönder