Gelir Dagilimi Duzeliyor!

2005 yilina ait gelir dagilimi rakamlari TUIK tarafindan aciklandi. Bizim daha once burada defalarca vurguladigimiz gibi Turkiye'deki gelir dagilimi giderek duzeliyor. Burada "duzeliyor" kelimesini esitleniyor anlaminda kullandim yanlis anlasilma olmasin. Bana sorarsaniz gelir dagiliminin esitlenmesi genelde kotudur, iyi degildir. Bir Bill Gates cikaramadigimiz anlamina gelir, veya devletin yuksek vergiler ve zenginden yoksula transferleri neticesinde bu durumun gerceklestigini ifade eder. Mesela 30 yildir neredeyse senede %10 hizla buyuyen Cin'in gelir dagilimi bize gore cok bozuktur, her gecen yil da daha da bozulmaktadir. Iyi midir bu, kotu mudur, kendinize sorun.

Benim dusuncelerimi bir tarafa birakip, genel kaninin ne olduguna bakarsak ekonomi (ekonomi nedir?) yazarlarinin cogunlugunun gelir dagilimindaki esitlenmeyi "duzelme" olarak kabul ettiklerini soyleyebiliriz. TUIK 2005 yilinda da gelir dagiliminda esitlenme oldugunu aciklandiginda ise Hurriyet Gazetesi ekonomi servisinin ne tur bir baslik atmasini beklersiniz diye bir soru yonelteyim o zaman. Evet bildiniz, Hurriyet "Zengin Yolsulun 13 Kati Kazaniyor" diye baslik atmis. Sanirsiniz ki her sey kotuye gidiyor, eskiden zenginler daha az kazanirdi, simdi iyice kene gibi kanimizi emmeye baslamislar!! Allah sizi davul etsin, basiniza 13 kat buyuk tas dussun. Dogrulari carpittiginiz icin Allah sizi yoksul etsin! Daha ne diyeyim ben size, bilemiyorum.

Hisse Yorumları  Marjinal Nedir  Fiyat Kazanç Oranı Nedir?  Fraktal Nedir  Borsa Nasıl Oynanır

Biliyorum tembelsiniz, eski gelir dagilimi rakamlarini arayip bulmaya useniyorsunuz. Ben size vereyim:

_______________ 1994___ 2002___ 2003___ 2004____2005
Ilk %20___________ 4.9____ 5.3_____ 6.0____ 6.0_____6.1
Ikinci %20 _________8.6____ 9.8____ 10.3____ 10.7____11.1
Ucuncu %20_______ 12.6____ 14_____ 14.5___ 15.2_____15.8
Dorduncu %20______ 19_____20.8___ 20.9____ 21.9____21.4
Besinci %20 _______54.9 ____50.1____ 48.3___ 46.2____44.4
Gini Coefficient_____ 0.49____ 0.44___ 0.42____ 0.40___0.38

Gordugunuz uzere en yoksul %60'lik kesimin gelirlerden aldigi pay artmis. Ustune ustluk 2005 yilinda gelirlerde de %7'nin uzerinde artis var. Yani 2005 yilinda yoksul vatandaslarimizin eline gecen toplam para 2004 senesine gore nominal olarak %18, reel olarak %10'un uzerinde artis gostermis.

Gelir dagiliminin bozuklugunu gosteren Gini katsayisi ise dususunu 2005'de de surdurmus ve 0.38'e gerilemis. Bu hizda devam edersek 10 yil icinde dunyada gelir dagilimi en esit ulke biz olacagiz. Solcularin yapamadigini Erdogan yapiyor, kimse de bunun farkinda degil. Adami lanetleyecekseniz bence bunun icin lanetlemeniz lazim ama burasi Turkiye, biz insanlari yaptiklari yanlis seylerden dolayi degil, dogru seylerden dolayi elestiririz.

9 Yorum Var.:

Adsız dedi ki...

ekonomi pdh'nizi bakkaldan mi aldiniz siz? gelir dagiliminin esitlenmesi "kotu"dur de demek?? bill gates cikaramiyor oldugumuz anlamina gelir argumani hayatimda duydugum en sacma laf! bir kere, gelir dagiliminin esitlenmesi, zengin adamlar (bill gates'den kastiniz bu ise) cikaramiyoruz anlamina gelmez. sadece genel dagilimin esitlendigi anlamina gelir! gelir dagiliminin esitlenmesi ortalamanin dusuk olacagi anlamina gelmez! ortalama dusuk olsa bile bill gates gibi adamlarin cikmayacagi anlamina da gelmez. hadi diyelim bill gates gibi adamlardan kastiniz sadece "zengin adam" degil, ulke ortalamasina gore cok zengin kisi.. e, oyleyse daha da sacma bu. neden ortalamadan cok daha zengin adamlarin da bulunmasini (in and of itself) istiyorsunuz? bill gates benden 500,000 kat daha fazla paraya sahip. peki benden 500,000 kat daha fazla mi calisti yani bu adam? yoksa benden 500,000 kat daha mi zeki? butun bunlari gecelim, bu herifin ortalama bir amerikan vatandasindan 500,000 kat daha fazla parayi hak ettigini mi dusunuyorsunuz gercekten? esitlenen gelir dagilimi kalkinma onunda engel degildir. ornek: Ingiltere (Blair hukumeti). gelir esitligi ile buyume hizi arasinda bir trade-off oldugu elbette yadsinamaz. ama Turkiye gibi, Amerika gibi zaten gelir dagilimi ucurumu bulunan ulkeler hakkinda konusurken bile, bu trade-off'un hala esitsizligi cazip kilacak yonde oldugunu iddia/ima etmek ahmakliktir, ne konustugunu bilmemektir.

Blog Sahibi dedi ki...

"gelir esitligi ile buyume hizi arasinda bir trade-off oldugu elbette yadsinamaz. ama Turkiye gibi, Amerika gibi zaten gelir dagilimi ucurumu bulunan ulkeler hakkinda konusurken bile, bu trade-off'un hala esitsizligi cazip kilacak yonde oldugunu iddia/ima etmek ahmakliktir, ne konustugunu bilmemektir."

"Gelir dagilimi ucurumu"nu nasil tanimliyorsunuz? Madem esitlik yonunde atilan her adimin ortalama geliri azalttigini soyluyorsunuz (trade-off bu demektir), neye dayanarak esitligi savunuyorsunuz?

Bill Gates'in serveti $50 milyar olduguna gore, bu sizin servetiniziz $100,000 oldugu anlamina gelir. $1000 civarinda serveti olan bir insaat iscisinden 100 kat daha fazla calistiginizi veya 100 kat daha fazla hak ettiginizi dusunmuyorsaniz servetinizi esitligi hak eden yoksullara neden bagislamadiniz bu gune kadar?

P.S. Hayir, ekonomi PhD'mi bakkaldan almadim, sadece insanlarin esit olmadigini dusunuyorum. Sizce esit midir insanlar?

Adsız dedi ki...

yukaridaki terbiyesizce yapilmis elestiriye bile uslubunuzu bozmadan cevap yazdiginiz icin sizi tebrik ederim.
eskiye yazinizla karsilastirinca tarzinizdaki duzelme yadsinamaz.yazim tarzinizda bu kibarligi ve sakinligi korumaniz umidiyle :)

Adsız dedi ki...

yukaridaki terbiyesizce yapilmis elestiriye bile uslubunuzu bozmadan cevap yazdiginiz icin sizi tebrik ederim.
eskiye yazilarinizla karsilastirinca tarzinizdaki duzelme yadsinamaz.yazim tarzinizda bu kibarligi ve sakinligi korumaniz umidiyle :)

Adsız dedi ki...

hemen sorulanlara cevap vereyim:
once kisisel olana: servetimin bu haline zaten servetimin onemli bir bolumunu benden daha fakirlere vererek gelmedigini nereden biliyorsunuz? neyse, bu isin espirisi, oyle olmadi zaten de, bunu yapmamak icin onemli nedenlerim var. birincisi, su safhada sadece benim yapmamin gelir esitlige katkisi bana olan zararindan cok daha fazla olacak; tek kisinin yapacagi birsey yok burda, hukumetin isi bu. ikincisi, 1000 dolar sermayeli insaat iscileri ulke ortalamasini temsil etmiyor (en uc mutlak esitlik durumunda bile herkesin en fazla ortalamada bulusacagina katiliyorsunuz heralde)! ucuncusu, kisisel olarak su anda bu esitsiziligin devami ileride esitlige daha fazla katkiya donusebilir. dorduncusu, mutlak esitligi zaten savunmuyorum; insanlarin farkli gelirleri hakettigine katiliyorum. bill gates'in de benden daha fazlasini hakettigini tahmin edebiliyorum. sedece daha once de dedigim gibi bunun 500,000 kat oraninda olduguna inanamiyorum. amerikada o paraya ihtiyaci olan bu kadar evsiz varken, gates tek basina ihtiyaci olanin (ve bence hakettiginin de) bu kadar uzerinde serveti elinde tutmasini duzeltilebilir bir yanlis olarak gouyorum. gates'in elinden zorla bu paranin alinip fakirlere dagitilmasi gerektigini savunmuyorum. ama vergilerin arttirilarak gates'in ve benzerlerinin sermayelerini arttirma incentive'lerinin kisilarak gelir dagilimini en azindan su an oldugundan daha esit hale getirmenin yanlis bir tarafini da goremiyorum. piyasanin hukumet eli degmeden en verimli sounca ulasacagi, hukumetin ise dahil olmasinin "distortion" yaratacagi hep ogretiliyor, ama firsat esitliginden cok uzak oldugumuz kusursuz calismayan bir piyasa ekonomisinde, gelir dagilimindaki bu esitsizligin insanlardaki dogal kapasite esitsizligini dogru olarak yansittigina inanamiyorum.

Adsız dedi ki...

yukaridaki "terbiyesizce yapilmis" yorumun bu sitede sergilenen usluptan ne farki var? gercekten merak ettigim icin soruyorum.

Arifoglu dedi ki...

Katılıyorum, üslup olarak Ekonomix ve Barış'ın üslubuna çok yakın olmuş; eğer onları bir şikayetimiz olmadan okuyorsak bunda da yadırganacak bir nokta görmemeliyiz.

Blog Sahibi dedi ki...

Kendi paranizi niye yoksullara dagitmiyorsunuz diye sordugumda bana bir suru "rasyonel" neden sayabiliyorsunuz. Demek ki sizin kendi paranizi en iyi nasil degerlendireceginizi SIZDEN BASKA kimse bilmiyor. Bizim de burada hep soyledigimiz bu. Daha fazla soz soylemeye gerek yok, anladin sen onu!

Bill Gates'in 500000 kat serveti hak edip etmedigini gelince. Ne kadarlik bir serveti hak ediyor peki? Siz mi karar vereceksiniz buna, yoksa gerizekali politikacilar mi? Burada da surekli serbest piyasa ekonomisini bosuna savunmuyoruz. Adamin sattigi urunu begenmiyorsaniz Linux kullanin, DOS kullanin, UNIX kullanin. Insanlar adamin sattigi urunu begeniyormus ki satin alip adami zengin ediyor.

Siz ne kullaniyorsunuz, Windows mu?

Vergilerin arttirilarak cozum bulunmasi olayina ise iki ornek vererek cevap vereyim. Birincisi marjinal vergilerin %90 oldugu zamanlari Ronald Reagen "biz senede 4 film cekerdik, cunku 4 filmden kazandiginiz para gelirlerinizi vergilerin %90'a ulastigi noktaya tasirdi, ondan sonra calismanin fazla anlami olmadigi icin tatile cikardik" seklinde anlatiyor. Siz ne yapardiniz, calismaya devam mi ederdiniz?

Ikincisi, devletin gercekten de vergileri basariyla arttirdigini varsayalim (ki normalde bunu zor yaparsiniz), devletin paralari Bill Gates'den daha iyi dagitacagini nereden biliyorsunuz? Ellerindeki trilyonlarca dolari salakca harciyorlar (Irak Savasina harcadiklari paraya bakin). El elin esegini turku cagirarak ararmis. Kaldi ki Bill Gates parasini istedigi alanlarda ihtiyac duyanlara dagitiyor zaten.

Salaklik meselesine gelince, bana sorarsaniz devletin kendi parasini kendisinden daha iyi harcayacagini dusunen kisi salaktir. Ucu size dokunmadigi icin devletin baskasinin parasini harcamasina destek veriyorsaniz cifte standartlisinizdir.

P.S. Amerika'da evsizlik (homeless) kader kurbani olmaktan ziyade bir secimdir. Bunlarin cogu alkol veya uyusturucu bagimlisi kisilerdir, saatte $7 ucrete bir suru is var bu ulkede, verilen calisma tesvikleriyle senelik $15000'a yakin para kazanabilecekken calismamayi tercih etmis kisilerdir. Sinirdan kacak girip bu ulkede cok daha dusuk ucretlere kacak calisan bir suru Meksikali nasil oluyor da homeless olmuyor?

Insanlar yoksulsa bunun bir sebebi vardir, yoksullarin ancak kucuk bir kismi kader kurbanidir. Rahsan'in yaptigi gibi suclular icerisinde bir azinlik olan "kaderkurbani suclulari" affetmek icin binlerce cani katili, irz dusmanini, hirsizi ve arsizi sokaga saliverme gafletiyle paralellik olusturacak davranislar icerisine girmeyiniz.

Adsız dedi ki...

bu yazıyı yazan kim acaba, senin gibi ekonomistin ben taa...