Kurtar Bizi Keynes ! diye bağıran IMF

Bu saatte niye bu yazıyı yazıyrm. Canım sıkıldı da ondan. Mankiw'in bloguna bakarken, IMF'in 29 Aralık'da "Fiscal Policy for the Crises" adlı bir calısmaya imza attıgını gordum, yazarları da Antonio Spilimbergo, Steve Symansky, Olivier Blanchard ve Carlo Cottarelli olunca bir bakym dedim. yani calısma hem sıcak, hem maliye politikası ve guncel kriz uzerine egilmiş, ne guzel derken daha ozet kısmında dumura ugradım. Ozetinin bir kısmı asagıda;

"The optimal fiscal package should be timely, large, lasting, diversified, contingent, collective,and sustainable: timely, because the need for action is immediate; large, because the current and expected decrease in private demand is exceptionally large; lasting because the downturn will last for some time; diversified because of the unusual degree of uncertainty associated with any single measure; contingent, because the need to reduce the perceived probability of another “Great Depression” requires a commitment to do more, if needed; collective, since each country that has fiscal space should contribute; and sustainable, so as not to lead to a debt explosion and adverse reactions of financial markets. Looking at the content of the fiscal package, in the current circumstances, spending increases, and targeted tax cuts and transfers, are likely to have the highest multipliers. General tax cuts or subsidies, either for consumers or for firms, are likely to have lower multipliers."

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Oldu gozlerim doldu...Dunyayı kurtardınız, zaten sizin istediginiz ozelliklere (kırmızıyla belirttiklerim) sahip optimal fiscal packageında bir Harry Potter'lik işi var! Giriştede diyorlarki, şu andaki krizin cözumunde iki unsur varmış. biri finansal sektörün saglıgına gerikavusması, digeri de dusen toplam talebin kamu harcaması ile acilen ve yukarda ozellikleri belirtilen bicimde artırılması...vay anam vay...sonra ulke ornekleri inceleniyor, ulkeleri maliye politikasının krizden nasıl cekip cıkarttıgı anlatılmaya calısılıyor...ama anlatılamıyor aslında. Daha 1929 Great Depression'dan cıkısın bile fiscal politikalarla oldugu konusunda bir turlu anlaşamamışken, Keynes'i geri getirmenin, tum ulkeler birlikte, kocaman, etkili, seksi bir paket cıkartsın demenin ne alemi var.
Sonuca varmak istiyorsanız, uc noktalara gidin oturun. devvletin tum ekonomiye hakim oldugunda krizin falan var olmadıgını gorduk, genelde herkes surundu cunku...Birde kardeşim, talep eksikligi mi bu krizn nedeni! hayır! emtia fiyatları ucmustu, enflasyonu dizginlemenin imkanı kalmamıstı artık, eee şimdi ne oldu... talebi artıralım gene oylemi. gelecccekten calmak adına, taşların yerine oturmasına izin vermeden, yine bir balon yaratalım ve ustune binelim...bence siz finansal sektor uzerine kafa yorun yeter... Ekonomi guvenini ne bos dolar basarak ne de maliye politikalarıyla artırabilirsiniz. bırakın şişirdiginiz nominal kısmın bozdugu reel dunyadaki taşlar yerine otursun. ve lutfen kimseyi kurtarmayın, insanlar sandıgınızdan daha akıllı merak etmeyin.
Read More!

2009'un zorluklarıyla başetmek...

Eskiden yaklaşan yeni yıl beni heyecanlandırır, mutlu ederdi. 40'ı geçtikten sonra yeni yıllar eskisi kadar keyifli gelmiyor doğrusu...

2009 finansal açıdan zorlu bir yıl olacağa benziyor. Çoğumuz enflasyon zammı bile alamayacağız. Bir kısmımız ise belki işini kaybedecek. Bu yıl kemerleri biraz daha sıkmalıyız. Eskaza ücret artışı alırsanız, almamış gibi davranmaya çalışın ve bu parayı birikiminize katın.

Eğer işinizi kaybetme riskiniz varsa, şimdiden alternatif işlere bakmaya başlayın. Özgeçmişinizi gözden geçirip, güncelleyin. İş yerinizde her zamankinden daha fazla çalışın. Endişe içinde çalışma arkadaşlarınızla dedikodu yapıp, teoriler üretmek yerine her zamankinden daha çok ve iyi iş çıkartmaya bakın.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Ailenizle önümüzdeki dönemin zorlukları hakkında açıkça konuşun. Eşiniz ve çocuklarınız da ekonomik durum ve işyerinizdeki sorunlar hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olsunlar. Endişelerinizi paylaşmazsanız ve herşeyi kendi içinizde yaşarsanız, hem stres yüzünden evdekilerle ilişkileriniz gerginleşir hem de onlar ne olduğunu anlamadıkları zaman daha fazla endişe ve telaşa kapılabilirler. Bu yıl para konusunda her zamankinden daha dikkatli olmanız gerektiğini aileniz de bilsin.

Şimdi neredeyse okul çağındaki her çocuk ya özel ders alıyor, ya dersaneye gidiyor ve de en az iki hobi ile uğraşıyor. Bir arkadaşım Cumartesi günü çocuğunu kurstan dersaneye, Pazar günü de kurstan piyano dersine götürüyor. Çocukların iyi bir eğitim almasını sağlamak her ailenin boynunun borcu. Maddi durumunuz elverdiği ölçüde çocuklarınıza çarpık eğitim sisteminin sağlayamadığı eğitimi alternatif yollardan sağlamaya çalışmanız son derece anlaşılabilir birşey. Buna mukabil, piyano dersleri, basketbol, yüzme, dans, bale vs. bence biraz opsiyonel. Çocuğunuz profesyonel bir sporcu ya da dansçı olacak kadar iyiyse, sözüm yok ama bu aktiviteleri gözden geçirmek ve belki de maddi imkanlar gözönüne alınarak ara vermek düşünülebilir.

Bu kriz evde daha fazla vakit geçirmek ve bir aile olarak yakınlaşmak için de iyi bir fırsat olabilir. Birlikte puzzle yapmak, çeşitli oyunlar oynamak, yemek pişirmek ya da hobilerle uğraşmak hem sizi birbirinize yaklaştırır, hem de anlamlı vakit geçirmenizi sağlar. Birçok ailede aile üyesi sayısı kadar TV var ve herkes kendi odasına kapanıp vakit geçiriyor. TV izleme süresini sadece çocuklara değil, büyüklere de kısıtlamak lazım. Benim bu yılki hedeflerimden biri de haftada en az 1 gün TV'yi hiç açmamak.

Belki karamsar bir yazı oldu ama tedbir almak ve hazırlıklı olmak sonradan sıkıntı çekmekten iyidir. Bir sonraki yazımda da yeni yıl hedeflerimi paylaşacağım.

(Bu yazım kendi blogumda da aynen yer almaktadır) Read More!

Deniz Baykal'dan İki İnci

Deniz Baykal, konusmus...
- Cumhurbaşkanı'na rektör ataması yaptırdılar. Atamanın hukuka aykırı olduğu ortaya çıktı. Cumhurbaşkanı'nın kararına mahkeme yolu kapalıdır ama karar o kadar hukuka aykırıydı ki mahkeme kararıyla atama durduruldu.

- Çiğli ve Harmandalı geçitleri ve tarihi Havagazı Fabrikası, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ve İzmir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'nun katıldığı törenle hizmete açıldı.Açılışta konuşan Baykal, halkın "Başkanı açıkla" tezahüratlarına daha fazla dayanamadı başkan adayını açıklamadı ama tarif etti. İşte o ilginç tarif: Beyfendi olacak. Herkese eşit davranacak. İnsana saygı gösterek. Dürüst olacak. Çalmayacak. Eşini dostunu kayırmayacak. Hizmet aşkıyla yüreği dolu olacak. Milletin yüzünü güldürecek... Peki erkek mi olacak kadın mı olacak? Fark etmez... ERKEK BİLE OLABİLİR.

2.cumledeki tarifle birinci cumle arasında bir ilişki kurabildiniz mi? Ben kurdum(!)


What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b Read More!

Generation 700

Yunanistan'da yasanan olaylari anlatan bir programda Yunan genclerin G-700 isimli bir grup kurduklarini ogrendim. G harfi generation yani nesil kelimesini, 700 rakami ise 25-35 yas araligindaki is bulupta calisabilen Yunan genclerin %45'inin aylik maasi olan 700 Euro'yu ifade ediyormus. Ulkede 30 yas alti issizlik orani da %25 seviyesindeymis. G700 gencleri bloglarinda kendi dillerinde dertlerini anlatiyor, ucretlerin dusuk ve hayatin pahali olmasindan yakiniyorlar. Google Translate yardimiyla ingilizce olarak buradan okuyabilirsiniz. Yunanistan'da yasam kosullarinin Turkiye'ye gore kabaca 1.5-2 kat fazla oldugunu suradaki listeden gorebiliriz. Bu durumda 30 yasina gelip hala 700 Euro (1,500YTL) kazanan Yunan genclerin isi zor gozukuyor. Turkiye'de universite mezunlarinin ortalama ise giris maaslari 1,000 YTL civaridir diyebiliriz. Bir de bizde yuksek enflasyon ile daha yuksek maas artislari ve daha dinamik is hayati dikkate alindiginda 30-35 yas grubunda sanirim Yunanistan'in onundeyizdir kazanc olarak. Tabi bunda son donemde yuksek enflasyona ragmen yerinde sayen kurlarin etkisi de var, yani dolar veya euro bazinda daha cok kazandigimiz asikar. Buna dayanarak, kurlarda daha fazla duzeltme olmasi gerektigini de soyleyebiliriz tabi bu arada.



What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b Read More!

Turkiye'de Kriz Vaaar!!

Erdogan'ın teget, hamdolsun, psikolojik uclemesiyle ilgili cok sey soylendi bende birseyler yazıyım dedim.
Ekonomide "beklentiler" gittikce artan bir onemle yer almakta. Keynes, 1929 krizinin temel nedeni olarak yatırımcılardaki "hayvani icguduyu" gosterir. Hatta kitabında bunu soyle orneklendirir; nasıl ki sağlıklı bir birey hastalandığında veya ciddi bir rahatsızlık riski belirdiğinde, tüm kararlarını ani bir kötümserlik kaplıyorsa; aynı şekilde yatırımcılar da gelirlerindeki azalmayı hissettiklerinde yatırım kararlarında ani değişikliklere gidebilirler. Öyle ki, güven duygusundaki bir azalmanın sonucu yatırımlar tamamen durabilir. Bilindigi gibi, bu durumdada kamu harcamasını on plana cıkaracaktır.
Sonrasında Friedman, belki de ilk defa iktisadi modellere beklentileri katacak ve uyarlanan beklentilerle karşılasacagız. Fakat en önemlisi, Muth'un rasyonel beklentileri modellere sokması olacaktır. Bu bakıs acısı, surpriz politikalar dısındaki degişimlerin (bunlarda sadece kısa donemde etkili) ekonomi uzerinde etkisiz oldugunu ilan edecektir. reel business cycle teorisyenleri ise, kısa ve uzun donem ayrımını reddedecek ve ekonomik gerileme donemlerinin temelde reel ekonomik şoklara karşı verilen rasyonel tepkilerin doğal bir sonucu olduğunu bu nedenle para ve maliye politikalarının anlamsızlığından hatta zararından bahsedeceklerdir. yeni Keynesyen iktisatcılar ise, temelde rasyonel beklentileri kabul edecek ama su anda icinde bulundugumuz etkili kriz donemlerinde para ve maliye politikalarının etkili oldugunu fiyat-ucret katılıkları ve eksik enformasyonla acıklayacaklardır. Makro iktisatcıların (iktisat nedir) bugun uzerinde uzlastıkları nokta (bu krizle birlikte bu uzlaşı da oldukca tartılmaya acılacak), kısa donemde para ve maliye politikalarının etkili oldugu yonunde. Modellerde forward looking expectations denilen olgu oldukca kullanılıyor. yani gelecekle ilgili beklentiler, enflasyondan uretime tum makro degiskenleri etkileme kapasitesine sahip.
Bu kısa ozetten sonra Erdoğan'a geri donersek! Erdoğan, baştaki yönetici olarak krizin beklentileri olumsuz yonlendiren etkisini azaltmaya calısmaktadır. Bu bir bakıma da anlasılabilir. Erdogan'ı okuyan veya dinleyenen sadece bizim gibi bu işlerden anlayanlar degil, koylusunden-hic okumama yazma bilmeyenine kadar cok cesitli bir halk kitlesi kendisinden etkileniyor. Bu insanların gelecekle ilgili beklentilerinin okumus yazmıs veya bu işlerden anlayan kesimden daha pozitif olması 2 nedenle istenir bir durumdur. 1.si ekonomi uzerindeki pozitif etkisi. Genel olarak hane halkı diyecegimiz bu kesimin durumu tuketici guven endeksinden az cok ortada. İste Erdogan'ın bu noktada, tuketici guvenini yuksek tutmaya calısarak, toplam talepdeki düşüş eğilimini azaltmak istedigi soylenebilir. 2.si ve bence daha onemli bir neden, krize inanmış bir hane halkının Mart'taki secimlerde sandıkta da ufak bir krize neden olabilecegidir.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Şimdi 2. kesime gelelim, Aydınlar ve İşadamları, kanımca bu kesime siz istediginiz kadar teget-psikolojik diiyin onlar karlarındaki azalma ve dunya ve Turkiyedeki makro degiskenlere ve olaylara bakıp kendi yorumlarını cok daha kolay yapabileceklerdir. Zaten bu nedenledir ki, Ekonomix "alay sırası sizde" diyor. Benim şirketimin dış satışında %25 azalma var sen bana psikolojik diyorsun, bu o kadar kolay degil. Yani, dısa acıklıgın bu derece yuksekken bu cumleyi kurmak, dunyadaki tum krizi psikolojiye baglamakla esdeger.
Ama bence aslında aydınları ve işadamlarının, Erdogan'a bu kadar yuklenmesine gerek yok neden mi?
1. si bu kriz gostere gostere geldi..daha 2007'de krizi konusuyorduk, madem herseyden anlıyorsunuz, krize karsı risklerinizi de degerlendirip, ona gore bir hareket planı cizseydiniz. ben Hukumetin ve TCMB'nin daha 2008'in baslarında ozel sektoru doviz borclarına karsı uyardıgını hatırlıyorum. Kriz olunca Cem Yılmaz edasıyla "ama ben bilmiyordum, bana ne beni 12'den vurdu ama" demek işin kolaycılıgı bence.
2. si. Hukumeti ve TCMB'yi su ana kadar krizi yonetme konusunda basarisiz bulmuyorum ben, hukumet krizin en şaşalı zamanlarında, en cok bagırdıgı donemde biz kurtarıcıyız rolune soyunmamıs, butceyi krize yedirmemistir (bu korkarım 2009'da bozulacak) ve Merkez'de su ana kadar gerek doviz piyasasına mudahaleleri gerek faiz indirimlerinde gerekse de kamuoyunu bilgilendirme acısından isabetli davranmıstır.
Para politikası Merkez'de, Maliye politikası Unakıtan'da (kişisel olarak adamı hic sevmiyorum o ayrı konu) iken Tayyip'in sozune bu kadar takılmamıza gerek yok diye dusunuyorum. Bence biz asıl 2009 butcesi ve para politikasına odaklanalım. Read More!

Hamdolsun Kriz Psikolojik

Ekonomik krizin Türkiye’ye etkisini daha önce ’teğet geçti’ ve ’hamdolsun’ sözleriyle dile getiren Başbakan Tayyip Erdoğan, dün de krizin "psikolojik" olduğunu söyledi. Erdoğan, "Türkiye’deki olay psikolojiktir. Türkiye’de kasıtlı olarak bu krizi körükleme gayreti içerisinde olanlar var" dedi.

Tayyip'im kuheylanim, Turkiye'de kasitli olarak kriz cikarmaya veya mevcut krizleri korukleme gayretinde olanlar simdi de var, gecmiste de vardi, gelecekte de olacak. Unlu Romen dusunuru Lucescu "kopekler istedi diye atlar olmez" derken bir bakima bu grubun icerisindeki kisileri de kastediyordu.

Hal boyleyken, bariz bir krizin icerisinde, tum dunyada ekonomiler ya daralirken ya da yavaslarken kalkip da 'hamdolsun teget gecti" ya da "kriz psikolojik" gibi desteksiz incileri ortaliga sacarsan biz de seni burada sutunlarimiza tasiriz. Nasil zamaninda Yigit Bulut'la dalga gectiysek bugun de sira sana geldi.

Bu isler milleti gaza getirmekle olacak seyler degil. Millet arkasini kollama derdine dusmus, bu krizden nasil en az hasarla kurtuluruz diye kara kara dusunurken, sen cikip "kriz psikolojik" dersen kimse sana inanmaz.

Bunu soyledin diye seviyesiz Hurriyet gazetesinin bile diline dusersin, ki bu Hurriyet daha 3-4 gun once "otomobil almanin tam zamani" ya da "ev almanin tam zamani" tadinda haberleri ekonomi kosesine tasiyordu. Anlayacagin kurtlar kocayinca kopeklerin maskarasi olurmus sozu bir kez daha dogru cikiyor.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Kasim ayinda Turkiye'nin buyumesinin lokomotifi olan otomotiv sektorunde ic pazarda talep %58 dusmus, uretim %50 gerilemis, ihracat %42 azalmis. Hadi bunun 3-5 puani "psikolojik" olsun, geriye kalan %55'ini nasil acikliyorsun jokeyim Erdogan'im (Not'u okuyun)? Hadi iceridekilerin psikolojisini Yigit Bulut bozdu, yurtdisindaki tuketicilerin kimyasini kim bozdu? Dunya 70 yildir boyle kriz gormedi sen hala cikmissin yok teget gecti, yok psikolojik diye akla mantiga sigmayan laflar ediyorsun.

Ben Deniz Baykal'in yerinde olsam hazir krizde reklam fiyatlari da dusmusken "Hamdolsun Teget Gecti" baslikli bir reklam kampanyasi baslatir, yerel secimlere kadar iktidar partisini maymuna cevirirdim. Ama zaten onlarda bir dirhem akil olsaydi, AKP de %47 ile ulkenin basinda olmazdi. Zavalli vatandas da ne yapsin? Asagi tukurse sakal yukari tukurse biyik.

Not: Erdogan'in bu durumu bana 15 sene once gordugum bir karikaturu hatirlatti. Adam karisini yatakta aralarinda zenci ve asyalilarinda bulundugu 4-5 adamla yakaliyor. Karisi da "Dur Necmi aciklayabilirim" diyor. Adam da hemen "Iyi, tamam, acikla bakayim, zenciyi acikla, asyaliyi acikla" diye cevap veriyor.

Ben Necmi'ni karisinin yerinde olsam "hamdolsun teget gecti" diye aciklardim herhalde (hehehehehehehe)
Read More!

Beni Bir Arap'a mi Tercih Ediyorsunuz?

Olacak sey mi? Samet Aybaba'yi "beni bir Arap'a mi tercih ediyorsunuz?" diye sordugu icin irkci ilan etmisler. Samet Aybaba da "irkci olsam Sirp kaleci alir miydim?" diye cevap vermis. Ne alakasi var Samet? Isler arapsacina donmeden biz cevap verelim.

Birincisi beni bir Arap'a mi tercih ediyorsunuz demek Araplar hakkinda degil, Turk (veya herneyse) olan Samet Aybaba icin bir asagilama ifadesidir. Eger Samet Aybaba "bir Arap'i bana mi tercih ediyorsunuz?" demis olsaydi o zaman onu irkci olarak suclayabilirdik belki. Ama bu durumda Samet Aybaba'yi sadece Turkce bilmemekle suclayabiliriz.

Ikincisi, Samet Aybaba bir Sirp'la bir Arap'i es tutarak herkese ne kadar humanist oldugunu gosteriyor. Turkiye'de Samet Aybaba kadar kac tane humanist adam var yahu. Turkler irkciligin her turlusunu acik acik yapip irkcilik yaptiginin farkinda bile olmayan bir millettir. (Bakin ben bir onceki cumlemde acik acik irkcilik yaptim ve daha yeni farkettim :)) Unakitan Araplardan para dilenmeye gittiginde bile adamlara karsi hakaret derecesine varan "arapsaci" kelimesini kullanmis, sonra da dansoz gibi kivirarak yirtmaya calismisti.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Kivirmayi bir tarafa birakalim ve acik acik gercekleri soyleyelim. Turkler dunyanin baska taraflarinda irkcilik olarak siniflandirilacak laflari rahatlikla soyleyebilen insanlardir. Ama bundan Turkler irkcidir anlamini cikarmak dogru olmaz. Bizim icin siyah beyaz sari kirmizi farketmez, biz irkcidan ziyade ayrimci bir milletiz. Her zaman her yerde biz-digerleri biz-dusmanlarimiz ayrimini yapabilecek kabiliyete sahibiz. Bugun eglence olsun diye zencilerle "gunduz feneri" veya "yamyam" turu laflarla dalga geciyor olsak da tanidigimiz zencilerle ayni sekilde dalga gecmeyiz cunku o zenci artik bizden biridir. Hatta bizim zencilerimizle dalga gecen baskalarinin alnini karislariz icabinda. Ote yandan ayni zamanda baska tanimadigimiz zencilerle dalga gecmekten de geri durmayiz. Baskalarinin cifte standard olarak adlandiracagi bu durumdan da hic gocunmayiz.

Boyle bir milletiz iste. Samet Aybaba'ya dokunmayin irkci diye. O bizden biri.

Not: 3 yildir burada bir sosyal psikoloji uzerine yazi yazmadigim kalmisti, onu da boylece yazmis oldum. Ben de ne anlarsam? Turklerin bir de bu ozelligi var, uzman olmadiklari konularda ileri geri sallamaktan geri durmazlar, bundan da bir dirhem gocunmazlar. Bak hala sallamaya devam ediyorum, biri beni durdursun!! Read More!

Kiraci mi yanacak, ev sahibi mi?

ntvmsnbc'de okudum, borclar kanununda degisiklik yapilacakmis. degisiklik, ev sahibi ve kiracilari da ilgilendiriyormus. beni yakindan ilgilendiren bir konu degil. ama haberin iktisadi bir yani da oldugundan, konuya dahil oldum.

haberin yanit aradigi soru su: yeni kanun kiraciyi mi yakacak, ev sahibini mi? muhabir, iki hukuk profesorunun goruslerine basvurup soruya yanitlar aramis. ben de keske bir iktisatciya da sorsaymis dedim. durumdan vazife cikartip konuyla ilgili iki satir bir seyler yazdim.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

yalniz bastan soyleyeyim, kanun tasarisi hakkindaki bilgim bu haberden ogrendiklerim kadar. emlak sektoru hakkindaki bilgim bir kiracininki kadar. ayrica oyle profesor falan da degilim. ama burada zaten, temel iktisat (iktisat nedir) prensiplerini hatirlatmaktan ote, derin bir yorum da yapmayacagim. konu hakkinda, derin ilgisi ve bilgisi olanlar, goruslerini bu yazinin yorum bolumunde paylasabilirler.

bu haberde ilk dikkatimi ceken sey su. kanun tasarisi tartisilirken, hem ev sahiplerinin hem de kiracilarin faydasina olacak bir seyin var olup olmadigi tartisilmiyor. sanki kira iliskilerinin sonucu sifir toplamli; birisi kazanirsa, digeri kaybedecek. oysa iktisadi iliskilerin cogu boyle degil. cogu zaman deger uretimini atlayip enerjimizi bolusumu tartismaya harcadigimiz icin, bunu gozden kaciriyoruz.

gozden kacirdigimiz bir sey daha var. iktisadi iliskilerden istedigimiz gibi bir sonuc elde etmek, uretebildigimiz kadar deger uretip onu istedigimiz gibi bolusturmek icin, kanun cikarmak yeterli saniyoruz. bu yuzden, devlet kanun cikartip alici ve satici (burada ev sahibi ve kiraci) arasindaki kontratin icerigine mudahale ettigi zaman, yok kanun ev sahibinin yararina, yok kiracinin yararina diye tartisiyoruz. ben tartisilan maddelerin kimin yararina oldugunu soyleyeyim. kimsenin yararina degil. iciniz rahat olsun. bundan kiracilar da kaybediyor, ev sahipleri de.

ogrendigimize gore, kanunun getirdikleri, yasal bosluklarin doldurulmasi ve kontratlarin sartlarinin yerine getirilmesinin saglanmasinin otesinde. kanun emlak piyasasini serbestlestirmiyor, kisitliyor. soz gelimi, kanunda kira bedelinin tespitine sinirlamalar getiriliyormus; kira kontratlarinda yapilabilecek degisiklikler sinirlandiriliyormus vs vs. haberde gorusu alinan uzmanlar bunlari kiracilarin yararina, ev sahiplerin zararina olarak yorumlamislar. prof. dr. ibrahim kaplan soyle diyor:

"Vatandaşlar ev almaktan çekiniyor. Kiracıyla uğraşmamak için ev almıyor, evi varsa boş tutuyor. Eski yasa zamanında da bu sorunlar vardı. Yeni düzenlemeyle bu sorunlar ağırlaşarak devam edecek."

demek ki, kisa vadede ev sahipleri evlerini daha zor kiraya verecekler. uzun vadede de emlaga yatirim azalacak. bunun bir anlami da su. kiralik ev arayanlarin ev bulmasi zorlasacak. yani, zarar gorenler sadece ev sahipleri degil. herhalde en cok zarar goren de bekarlar ve ogrenciler olur.

bir de hicbir seyi etkilemeyecek seyler var. ev bakim giderlerinden kiracilarin sorumlu olmasi gibi. oysa ne fark eder ki? ev sahibi sorumlu olsa bakim masraflarini kiraya yansitmaya calisir; kiraci sorumlu olsa ev sahibine. en temel arz-talep bilgisi bu. sonucta, ne kiracinin odedigi para degisir, ne ev sahibinin cebine giren para, ne de bakimi yapan tamircinin cebine giren para.

suraya yaziyorum. yarin obur gun kanun cikar. bu sefer, insanlarin kanunun etrafindan nasil dolandiklari, kanunun neden uygulanamadigi tartisilir. Read More!

İşgünü Farkı Düzeltmesini Tartışmak

Sayın Ekonomiturk okurları, ilk ele alındığı zamandan itibaren eleştirdiğim (i) (ii), işgünü farkı&ekonomik büyüme ilişkisini ayrı bir yazı ile eleştirme gereği duydum. Bunun iki nedeni var: 1.si değerli yazılarını her daim takip ettiğim Orhan Karaca’nın işgücü farkına göre düzeltilmiş büyüme isimli yazısında işgücü farkını, pozitif çıkan 3. ceyrek büyümesini (% 0.5) düzeltme yaparak - %1 olarak sunması ve bunu “üçüncü çeyrekte büyümenin pozitif olması tamamen bu dönemde işgünü sayısının geçen yıla göre 1 gün fazla olmasından kaynaklanıyor” gibi bir kesinlikle savunması. 2.si ise, TCMB’nın 2008-III enflasyon raporunda belirttiği (s.57), “Geçmişte olduğu gibi bundan sonraki raporlarda da herhangi bir serinin önünde yer alacak “mevsimsellikten arındırılmış” ifadesi aynı zamanda çalışılan iş günü sayısına ilişkin düzeltmelerin de yapıldığı anlamına gelecektir.” ifadesinin keskinligi ve onemi.

Doğrular:
* İşgünü sayısı ekonomik aktivite üzerinde tabiki etkilidir. Özellikle, çalışma günlerinin yorumları etkileyebilecek ölçüde farklılaşması bu etkiyi anlamlı kılar.
* Türkiye gibi ülkelerde, dini bayramların yıl içinde kayar yapıda olması dönemler arasında önemli farklılıklar doğurabilir.
* Bu durumda, işgünü farkına göre düzeltme yapmak doğru olmaktadır.
Yanlışlar:
* Temel alınan işgünü sayısı: Özel sektör, genelde Cumartesi günleri de çalışmaktadır. Bu durumda, temel alınan işgünü sayısı artmakta ve işgünü farkının büyümeye yüzde etkisi düşmektedir. Örneğin, Karaca açıklamasında, 2008 3.çeyrek işgününün 2007 3. çeyreğinden 1 gün fazla olduğunu belirtmekte ve 1/64=0.0156 üzerinden % 1.56’lık bir etki üzerinden 3.çeyrek düzeltmesini yapmaktadır. Hâlbuki hafta sonlarını da işgünü olarak düşündüğünüzde, 2007 yılı 3. çeyreği 64+13= 77 ve 2008 yılı 65+12=77 işgününe sahip olmakta ve işgünü farkının etkisi ortadan kalkmaktadır. Ki varsayalım ki aradaki 1 günlük fark korunmuş olsa bile etki 1/77= % 1.29’a gerilemektedir. Bu maddeye, ya tamam da sen sadece özel sektörü ele aldın denilmesi haklı bir eleştiridir. Ben de, bire bir özel sektör etkisi öngörmüyorum zaten ama daha başlangıçta bu etkinin varlığı bile, işgünü farkının etkisinin düşünülenden daha az olması gerektiğini ortaya koymaktadır.
* Esneklik ve Planlama: Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişme, üretim süreçlerinin önceden esnek bir biçimde planlanabilmesine izin vermektedir. Akıllı hiçbir kuruluş, bayram tatili nedeniyle siparişini yetiştirememe gibi bir aptallık içine düşmez sanırım. Kuruluşların belki birebir olmasa bile işgünü kaybını büyük ölçüde telafi edebileceklerine inanıyorum.
* Tatil mi O da ne? : Kimi özel sektör kuruluşları, bayram tatilinde bile çalışmaktadır. Özellikle, hizmet sektörü için (özellikle turizm ve ulaşım) bayram dönemleri, tatil değil çalışma dönemleridir.
* Sanayi yi anladık da, diğer Sektörler? : Bu analizi sanayi sektörü için yapmak, nispeten daha tutarlı olmakla birlikte isin içine diğer sektörler girdiğinde bunu bir daha düşünmekte fayda vardır. 1. ve 2. madde özellikle sanayi ve 3. madde hizmetler sektörü ile ilgili olmakla birlikte, tarım sektörünü de unutmamakta fayda vardır. GSYH, içinde yer alan Tarım sektörünün bu çok önemli görülen işgünü farkından etkilendiğini düşünmek pek mümkün görünmemektedir. Bu gün 30. Ağustos, Karpuzlara söyleyin büyümesinler.
Sonuç: işgünü etkisi denilen şey, ekonomik faaliyeti etkilemekle birlikte; bunun 1 e 1 yansıtılması doğru değildir. Yukarıdaki sayılan nedenlerden dolayı, 2008 3. çeyrekte 1 işgünü fazla çalıştık, o halde 0.5 değil -1 büyüdük demek doğru değildir.
Ne yapmalı: illa bu etkiyle ilgili bir hesaplama yapılacaksa, yukarda sayılan faktörlerin etkileri üzerinde çalışılıp, işgünü farkı ile ekonomik faaliyet arasındaki ilişki incelenmeli, icabında merkez bankası buna yönelik bir anket ve gözlem setiyle bunun değerlendirmesini yapmalıdır .
Not: TCMB’nin Çağrı Sarıkaya’nın çalışmasına dayandırdığı Kutu 4.1’de, hesaplama ile ilgili verilen bilgiler karışık ve neyi nasıl yaptığı açık değil, Demetra diye bir programdan bahsetmişler ama hesaplamayı programla mı? Yoksa bizim yaptığımız gibi basit yüzde (bkz. yüzde hesaplama) biçiminde mi yaptıklarını belirtmemişler. Eğer merkez, “mevsimsellikten arındırılmış ifadesi aynı zamanda çalışılan iş günü sayısına ilişkin düzeltmelerin de yapıldığı anlamına gelecektir.” diye belirtiyor ve bunun da cıktı açığı ve enflasyon değerlendirmesi için önemli olduğunu soyluyorsa; bunu daha acık ifade etmelidir. Eğer etmiş de, ben bilmiyorsam lütfen beni de bilgilendirin.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b Read More!

Dolara Endeksli Yasam Sigortasi

Dolar da düşecek zamanı buldu yani pes! Niye mi? Malumunuz bendenizin, 1999 yılı Ocak ayında başlatılmış bir birikimli dolara endeksli Yaşam Sigortası var. Geçtiğimiz dönemde Temmuz’dan sonra dolar yükselirken pis pis gülüp, ellerimi oğuşturmaya başlamıştım. Şöyle Ocak ayında 1,75 filan olursa hoş olur diye düşünüyordum. Gel gör ki aptal dolar yine düşüyor. Bu durumda yoğurdu, pardon sigortayı bozdurmasak da mı beklesek, bozdursak da TL yatırıma devam mı etsek?

10 yılım Ocak’ta dolduktan sonra artık istediğim tarihte çıkma imkanım var. Siz olsaydınız ne yapardınız?

Dayanıklı Tüketim Ürünleri üstüne yazdığım diğer yazımı blogumdan okuyabilirsiniz.

T'Pol


What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b Read More!

Fed Faiz indirimleri

Rdynk Fed'in faiz indirimleri bir seye yaramaz diye yazmis, Junior da Fed faizleri indirdikce getiri egrisi de asagiya dogru inmeye basladi, ne anlama geliyor bunlar diye soruyor. Amerika faizleri sifirin bir miktar uzerine indirdi, isin ilginc tarafi ise 10 yillik faizlerin %2.2, 30 yillik faizlerin ise %2.65 seviyesine kadar gerilemis olmasi. Bir yandan da dolar deger kaybediyor.

Aciklamasi kolay. Amerika yasadigi krize karsi elinde ne tur silah varsa hepsini kullanarak cevap verme yolunu secti. Bir yandan faizleri sifira indirerek, diger taraftan da devlet harcamalarini arttirarak ekonomiyi ziplatmaya calisacaklar. Bundan 1 ay sonra muhtemelen 1 trilyon dolarlik bir harcama paketi aciklarlar. Icerisinde de vergi indirimlerinden altyapi yatirimlarina, dusuk faizli kredilerden sosyal harcamalara herseyi bulabileceginiz bir paket olacak.

Bu hamle ekonomiyi dustugu cukurdan kurtarmazsa Amerika da Turkiye'nin 2001'de yasadigi gibi pis bir durumun icerisine dusecektir. Kurtarirsa da bu sefer enflasyon ve butce aciklariyla ugrasmak durumunda kalacaklar. Greenspan'in ve devletin 2000'den sonra ufak bir resesyon yasamamak ve gunu kurtarmak icin attiklari adimlarin bedelini bugun cok daha agir oduyor Amerika. Simdi bu bedelden kacmanin yollarini ariyor. Onun icin de ya hap ya hic diye adlandirabilecegimiz stratejinin pesinden gidiyor. Gecmisteki her krizde butun dunyaya ders veren ve aci ilaci icmesi gerektigini soyleyen Amerika'ya kendi icine dustugu bu krizde akil verecek ve dogru yolu gosterecek bir kimse yok maalesef.

Simdi Amerika kisa vadede olumlu yone dogru doner mi tam bilemiyorum (donme olasiligi yuksek ama, gecen seneki canlandirma paketi ekonomiyi ilk 2 ceyrekte ziplatmisti hatirlarsaniz). Ne biliyorum peki? Birincisi getiri egrisinin cokmus olmasi piyasalarin Amerika'nin Japonya gibi uzun sure dusuk faizlerle ve guduk buyumeyle yoluna devam edecegini soyluyor. Hatta kisa vadede deflasyon riskini de yuksek goruyorlar. 30 yillik faizlerin komik duzeylerde olmasi ise piyasa oyuncularinin ya salak oldugunu ya da Amerika'nin enflasyon yasamayacagini dusunduklerini gosteriyor. Dusunebiliyor musunuz 30 yil boyunca senelik sadece %2.65 faiz kazandiginizi? Ustune ustluk kazandiginiz faizin de %40'inin vergiye gittigini? Yani elinize gececek net faiz %1.5 gibi sacma sapan bir rakam!!! Dolarin deger kaybetmesi konusunda neler dusunuyorum peki? Gayet normal. Bu faizlere akli basinda hic bir yatirimci Amerikan dolarinda durmaz.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Ben kendim ne yapiyorum? Bu aralar petrol fiyatlarinin $40'a dusmesini firsat bilerek alim yapmaya hazirlaniyorum. Hala tetigi cekmis degilim (petrol $60'a indiginden beri firsat kolluyorum aslinda). Ben uzun vadede Amerika'nin enflasyon yasayacagini, o yuzden faizlerin iyi bir yatirim olmadigini dusunuyorum. Ayda 200 litre benzin tuketen biri olarak da su gunlerde benzin fiyatlarinin 40 cent'e gerilemis olmasindan oldukca memnunum. Bugunlerde bir miktar petrol hissesi alarak kendimi garantiye almayi planliyorum. Sizce kac dolarlik petrol hissesi almaliyim? Ekonomi, isletme, ve muhendislik ogrencileri cevap versin. Read More!

Faiz, Euro/Dolar ve ABD Getiri Egrisi

Fed'in Agustos 07'den bu yana faiz dusurdugu tarihler ve Euro/Dolar paritesi. Alttaki grafik ise ayni donemde 30 yillik ve 3 aylik ABD devlet tahvillerinin faizi.



What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b













Son olarak ABD tahvillerinin getiri egrisinin degisimi (yield curve-YC). En yukaridaki tahmin edebileceginiz gibi krizin baslangici diyebilecegimiz Agustos 2007 tarihindeki YC. Bir sonraki 2007 sonu itibariyle YC. Kirmizi kesikli egri Lehman batmadan bir hafta once, kirmizi egri ise Lehman battiktan 1 ay sonrasini gosteriyor. En son siyah egri ise bugun itibariyle YC. Ekonomix'i tum bunlari yorumlamak icin sahneye davet ediyorum:)

Read More!

FED'in faiz indirimi hakkında

FED faizleri 0.25 baz puana kadar indirmiş. Ne işe yarar, bence hiç birşeye! Bu odanızın kapısında biriken cop yıgınlarının kokusundan kurtulmak icin odayı parfumle doldurmaya benziyor...parfum bir işe yaramayacak, daha oncekiler gibi gecici bir rahatlama ve kısa sureli bir bahar havası hepsi bu. Ve sonucta merkez bankaları ve hukumetler, ekonomiyi kurtarabileceklerini zannederek ugraşıp duracaklar, tek umudum ekonomiyi bu ikili mahvetmeden ekonominin kendi dinamiklariyle ayağa kalkması.
Daha once, 9 mart 2008'de yazdıgım yazıda, Bush'un 152 milyarlık harcama paketini eleştirmiş ve "Soyle dusunelim, bu ekonomik daralma donemleri belki de hasta olan ekonominizin zararlı unsurları kusarak, gelecege daha saglikli devam edebilmesini saglayan bir donem. siz ne yapiyorsunuz zararli unsurları kusmasi gereken bunyeye "yok olur mu hic, kusma" diyorsunuz!! ustelik bir de 152 milyar dolarlık yemek yediriyorsunz! belki hastalıgi kısmen geciriyorsunuz ama kustuktan sonra dinc olabilecek bir ekonomiyi de uzun sure sisko olarak dolasmaya mahkum ediyorsunuz!!" demiştim. Buna benzer bir durumu japonya yaşadı daha once, dusuk buyume oranlarından para ve maliye politikalarının aslında kurtuluş olmadığını o zamanda gorduk. Dışarıda FED, içeride IMF bir müddet daha piyasalara bahar havası ufleyebilir. Ama eğer bu karşılaştığımız reel datalarını burada ilan ettiğimiz kriz ise, sonuç çöplerin toplanması gerektiğidir.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b Read More!

Amerika Birlesik Titan Zincirleri vs ABD

Bugun Turk basininda da yer bulan Madoff yonetimindeki fonda gecen hafta ortaya cikartilan ve boyutu yaklasik $50 milyar olarak tahmin edilen finansal dolandiriciligin, gelmis gecmis en buyuk Ponzi Scheme oldugu belirtiliyor. En basit ve anlasilabilir tabirle bir nevi finansal titan zinciri: Yeni katilan yatirimcinin koydugu sermayenin, onceki yatirimcilarin getirilerini fonladigi bir yapi. (Burada kayip olarak gosterilen 50 milyar da batan yatirim tutari degil yatirimcilarin Madoff fonunda biriktigini "sandiklari" tutar, yatirilan para $17 milyar)

Madoff'un foyasi meydana cikana kadar son derece saygin bir fon yoneticisi olarak taninmasi ve musterileri arasinda HSBC, RBS gibi bankalar olmasi aslinda yasadigimiz krizin olusumu hakkinda da ipuclari veriyor. 2007 sonuna kadar dilimizden dusmeyen global likiditenin, yarattigi kopuklerden de ote bardaktan tasarak olusturdugu pislikler... Businessweek'de cikan konu hakkindaki haberde de aslinda krizin cikis noktalarindan olan sub-prime/riskli (risk nedir?) mortgage varliklarinin sekuritizasyon yolu ile sistemde dolastirilmasinin daha buyuk bir Ponzi Scheme olabilecegi belirtilmis. Bizim Hurriyet.com okuyucu yorumlarini aratmayan bir de yorum gelmis haberin altina: En Buyuk Ponzi/Titan ABD'nin kendisi =)

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b Read More!

3. Ceyrek Büyümesi

Öncelikle, 11 Kasım tarihli 3. Ceyrek Büyümesi Ne Olur?? başlıklı yazımızda yaptığımız analiz sonucunda 3.ceyrek buyumesini pozitif ve % 0.5-1 arasında beklediğimizi belirttiğimizi ve bu öngörümüzün doğrulandığını belirtelim. TUİK, GSYH buyume rakamlarını bugun acıklamış. 2008 yılının 3. ceyreginde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla gsyh % 0.5’lik artış göstermiş.
Ayrıca, İstihdamı Konuşmak isimli yazımızda da, "Geçen sene, 2007’nin yüksek seyreden Q4 tarımdışı istihdam verisi nedeniyle, büyük ihtimalle Eylül olmasa bile, Ekim-Kasım ve Aralık aylarında istihdamda net bir daralma göreceğiz" demiştik. Nitekim, TUİK'in bugun açıkladığı verilere göre Eylül ayında tarımdışı istihdam 191 bin kişi artmış. İstihdamı konuşmak yazısındaki grafikten tarımdışı istihdamdaki artışın azalışı daha açık görülebilir.
Sonucta değişen birşey yok, ben hala reel uretim kayarken yazısında soylediklerimi soyluyorum.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b Read More!

Alışveriş

Ankara'lılar Siteler'i iyi bilir. Her türlü mobilya, aksesuar, mefruşat, hırdavat burada bulunabilir. Devasa büyüklükte bir yerdir.

Geçtiğimiz yıl annem evini yeniledi. Yıllarca kullanılan bazı eşyaları da yenilemek gerektiğinden bugüne kadar birkaç kez haftasonu birlikte Siteler'e gitmiştik. Her defasında kalabalık nedeniyle bunaldığımızı ve bazen fiyatları yükesk bulduğumuz için bazı alımları ertelediğimizi gayet iyi hatırlıyorum. Bugün de birkaç ihtiyaç için birlikte yine Siteler'e gittik. Etraf alışmadığımız ölçüde tenhaydı. Mağazalar hep açıktı ancak neredeyse alışveriş eden kimse yoktu. Çoğunlukla arabayı nereye koyacağımı bilemediğim bu alışveriş merkezinde bu kez arabayı her girmek istediğimiz dükkanın önüne bırakabildim.

Geçen sefer al takke ver külah pazarlık ettiğimiz buna mukabil ufak bir parça için okkalı para ödediğimiz bir mobilyacı ile bu kez süper bir pazarlık yaptık ve almak istediklerimizi umduğumuzdan çok daha makul bir fiyata aldık.

İki gün önce uğradığımız mobilya ve ev eşyaları satan büyük bir mağazada 6 ay sonra başlayan 12 taksit uygulaması dikkatimizi çekmişti.

Öğleden sonra kızkardeşime gideren çayın yanına birşeyler almak için girdiğim bir pastaneden alışveriş yaparken, kasadaki hanım işlerin durgunluğundan şikayetçiydi.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Her yerde indirimler, müşteri çekmek için çok çeşitli promosyonlar var. Bu ara gerçek ihtiyaçlarınız için nakit paranız varsa, gerçekten çok iyi koşullarla alışveriş yapabilirsiniz. Tabii ki, koşullar uygun diye sadece sahip olmayı istediğiniz ıvır zıvırı almayın. Gerçekten ihtiyacınız olan şeylerden bahsediyoruz.

Tabii bu tür krizler ve durgunluk insanı ikilemde bırakıyor. Bir yandan paramı tutayım, faizler çok iyi derken, diğer yandan da esnafın zora girmesi, dükkanını döndürememesi, insanların işsiz kalması gibi durumlar için de üzülüyorum. Read More!

Deniz Gokce ve Osman Ulagay'in Iddialarinin Anatomisi

Osman Ulagay'i tanimam etmem, simdiye kadar da bir yazisini okumuslugum yoktur. Oysa Deniz Gokce'nin neredeyse butun yazilarini okurum. Asaf Savas'i eskiden okurdum, 2006'da yamuk yamuk tahminler yapip tahminleri cikmayinca yamulmasindan ve buna yonelik tutumlarindan sonra okumayi biraktim. Hic bir seyin garantisi yoktur ama ekonomistlerin yaptiklari tahminlerin bir kisminin yanlis cikacaginin garantisi vardir. Yaptiginiz tahmin yanlis cikinca bunu adam gibi kabullenmeniz lazim, sonra da ben nerede yanlis yaptim diyerek kendinizi gelistirmeniz lazim.

Deniz Gokce de Asaf Savas'in yaptigi gibi bir yanlisin esigine gelmis durumda. Nasil olmussa Osman Ulagay'la bir iddiaya girmisler. Kendisi dunku yazisinda ortada bir iddia olmadigini su sozlerle iddia ediyor:

"Osman Ulagay ve gazetesi, belli ki bir iddia olduğunu ve bu iddianın NBER resesyon başlangıcı ilanı yaptığı zaman çözümleneceğini düşünmüşler (NBER 28 Kasım 2008 günü resesyon başlangıcı için 2007 Aralık ayını tespit etti). Görüş ayrılığı iddia değildir. Komiktir, aramızda bir resmi iddia varmış ve tespit edilmiş ortak bir kritere göre de kazanılmış gibi, tuhaf bir tutum içine girdiler."

Maalesef Deniz Gokce bu sozlerle buyuk kredi kaybetti. Neden mi? Ayni Deniz Gokce 5 Temmuz 2008 tarihinde yayinlanan ve Amerika'da resesyon olmayacak gibi gorunurken su satirlari yazmisti:

"Üç gündür büyüme ile ilgili yazılar yazıyoruz. Analizlerimiz bittikten sonra yarın da enflasyonu didikleyeceğiz. Ama bir de iddiamız vardı.

Dokuz aydır genel kanıya ters olarak gerçekleşmeyeceğini öngördüğümüz ABD resesyon yaşamayacak iddiamız! Osman Ulagay kardeşim bu konuda devreye giriyor. Bize inanamamıştı. Stiglitz, Soros, Greenspan ve Roubini varken tabii ki bize inanmayacaktı. Davos’ta tersi ilan edilirken kim dinler sıradan “futbol yazarı” Deniz Gökçe’yi? Ama artık 2008 yılının ilk altı ayı da bitti, resesyon gerçekleşmedi. Bundan sonra bir büyük durgunluk gerçekleşecekse, bu petrol arzı ve petrol fiyatlarındaki artış veya ORTADOĞU’da savaş nedeni ile olabilir. Konut ve finans sorunları nedeni ile değil. Unutmayalım, petrol ve petrol fiyatı ekonomik olduğu kadar siyasi bir konu, aynen savaş gibi!

Şimdi Osman Ulagay kardeşimden ABD ve resesyon konusunu “Davos uzmanları ve ulu ideolog iktisatçılardan” daha iyi analiz ettiğimi, çünkü objektif olduğumu ve 12 yıl içinde yaşadığım ABD ekonomisini o “tatlı su balıklarından” daha iyi tanıdığımı resmen teslim etmesini bekliyorum. İleride gelebilecek petrol veya savaş kaynaklı durgunluğu ise kimse bana fatura etmeye kalkmasın"

Goreceginiz uzere Deniz Gokce hakli ciktigini dusundugu bir zamanda Osman Ulagay'la aralarinda bir iddia oldugunu acik acik soyluyor ve Osman Ulagay'a "ben dememis miydim" diyor.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Ben o zaman bu yaziyi okudugumda cok garipsemistim. Garipseme nedenim Deniz Gokce'nin hakli cikmasi degil, Deniz Gokce'nin Amerika'da resesyon olmayacak turunden bir iddiasinin oldugunu dusunmememdi. Sene basindan beri Deniz Gokce Amerika'da resesyon olmayacagini iddia etmiyordu yazilarinda. Iddia ettigi sey rakamlarin resesyon oldugunu gostermedigiydi. Yani bir tahmin falan yapmiyor, sadece rakamlar resesyonu henuz gostermiyor diyordu. Ben de kendi kendime "gostermedigini biz de biliyoruz, bizim dedigimiz gelecekte resesyon olacagi zaten" diyordum. O yuzden de niye boyle ovundugunu pek anlamamistim.

Deniz Gokce'nin ovunmesi sadece 5 Temmuz'daki bu yazi ile de kalmadi. Galiba bu yazisindan sonra Osman Ulagay camura yatarak "6 ay yetmez, 3 ay daha gecsin ondan sonra bakalim resesyon olmus mu olmamis mi?" turunden sozler sarfetmis. Bunun uzerine 14 Temmuz'da Deniz Gokce sunlari soylemis:
"Biz sayılara baktıktan sonra ve 12 yıl ABD’de oturmuş ve iktisatçılık (iktisat nedir) yapmış biri olarak, yatırım bankası ve hedge fonu denen kurumların, mevduat bankasından olan farkını iyi bildiğimizden, kolay kolay resesyon yaşanmayacağını görmüş ve son dokuz ayda felaket habercilerinin resesyon tezinin kolayca gerçekleşmeyeceğini açıklamış ve tezimizi dökümante etmiştik. Dokuz ay geçmiş bulunuyor ve bu arada iddialaştığımız Osman Ulagay dostum ile hesabı ayıklamamız gerekiyor.

Osman’a göre henüz ortada ispat edilmiş bir şey yok. Ama biraz doğru yaklaşım, zaman sınırı verilmeyen ekonomi iddialarının totoloji olduğunu gündeme getirir."

Gordugunuz uzere Deniz Gokce bu satirlarda da aralarinda bir iddia oldugunu acikca belirtiyor ve hakli olarak Osman Ulagay'in camura yattigini soyluyor.

2 Agustos tarihinde Amerika'nin 2. ceyrek buyume oran %1.9 olarak aciklandigi zaman Deniz Gokce bir kez daha Osman Ulagay'a bu kez ustu kapali olarak su gondermede bulunuyor:

"Yukarıda anlattıklarımız, ABD’de resesyon var tezini desteklemenin artık son derece güç olduğunu, bundan sonra bugünlerde düşen petrol fiyatları bir kere daha artarsa yeniden resesyon tehlikesi oluşabileceğini ama bugünkü görünüşle özel konut sektöründe ve yatırım ve ipotek bankalarında devam eden sorunlara rağmen, durgunluğun genel tüketim ve yatırımı çok büyük ölçüde etkilemediğini ve bu nedenle bir durgunlaşmanın ötesine geçilmediğini ortaya koyuyor."

Hatirlarsaniz ben de Deniz Gokce'nin bu gorusleri uzerine yazdigim baska bir yazida petrol fiyatlarinin dusecegini ve buna ragmen Amerika'da resesyon olacagini belirttim. Bununla ilgili degerlendirme yazisini daha once yazmistim, ilgilenenler tekrar buradan okuyabilirler.

Deniz Gokce ve Osman Ulagay arasindaki atismaya geri donecek olursak sunlari soyleyebilirim. Her ne kadar NBER Amerika'da resesyonun Aralik 2007'de basladigini belirtmis olsa da ben Amerika'da resesyonun Haziran 2008'de basladigini dusunuyorum. Amerikan hukumeti ekonomiye ilk ceyrekte yaptigi $150+ milyarlik mudahale ile resesyonun onune gecmeyi basardi cunku. Bu konudaki detayli goruslerimi suradan okuyabilirsiniz. O yuzden iddiayi Osman Ulagay'in kazandigini dusunmuyorum. Aslina bakarsaniz Temmuz ayina kadar ortada bir iddia oldugunu da dusunmuyorum. Temmuz ayinda ise Deniz Gokce resesyon olmayacagini iddia ediyor. Ben de zaten bunu firsat bilerek Deniz Gokce'ye hitaben Amerika'nin bir sene icerisinde resesyona girecegini ve isterse bu konuda kaybedenin TEGV'e 500 YTL bagis yapacagi bir bahse girmeye hazir oldugumu su yazida belirtmistim.

Isin ozu su. Deniz Gokce iyimser bir yazar ve bilincli bir sekilde yapiyor bunu. Osman Ulagay ise sene basinda Deniz Gokce'yi zayif yakaladigini dusunup kendi kendine iddiaya girmis. Deniz Gokce baslarda mirin kirin etmis ama sene ortasinda resesyin olmadigi ortaya cikinca bu sefer o Osman Ulagay'a yuklenmis. Neticede bence ikisi de haksiz cikmis. Kim mi hakli cikmis? Tabii ki yaz ortasinda petrol fiyatlari $140 civarinda seyrederken petrol fiyatlarinin dusecegini ve buna ragmen Amerikan ekonomisinin resesyona girecegini soyleyen Ekonomix!!! Read More!

Deniz Gökçe'ye Üzülmek

Deniz Gökçe'ye üzüldüm doğrusu. üzülme nedenim, Osman Ulugay gibi kendisini iktisatçı (iktisat nedir) sayan birisine cevap vermek icin çırpınmasından kaynaklanıyor. Temel olarak bu yazısında, ikincil olarak da şu yazısında, bol bol ingilizce alıntılar, kızgın cumleler ve bir sürü doğru ve bazı durumlarda felsefi tesbitlerle kendini savunuyor. Ama işte dedim ya hali harap, birsuru sey anlatıp, cogunlukla anlaşılamadığını fark ediyor. Biz seni anladık Deniz amca, kendini cok fazla yorma :) Hem bayram geliyor boşver :)

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Bayram boyunca nette olmayacagım, şimdiden tüm blog okurlarının ve yazarlarının ve Deniz beyin bayramını tebrik ederim. Mutluluk ve Sağlıcakla...
Read More!

Sanayi üretimi ve Reel Üretim

Sanayi üretimi ve reel üretim “Ekim ayında ne olur? Geçen yılın üretim seviyesinin nispeten düşük olması nedeniyle (147,8 endeks değeri), büyük ihtimal %3-4 gibi %5.5’den daha düşük bir oran görebiliriz” demiştim, şimdi Ekim ayında ne olduğuna bakalım. Ekim ayında sanayi üretim endeksi, geçen yılın aynı ayına göre % 8.5 gibi rekor sayılabilecek bir oranda azalış kaydetmiş. (benim ve büyük ihtimalle piyasanın da beklentilerinin üstünde) Birde buna, Kasım ayı imalat sanayi kapasite kullanım oranındaki %9.7’lik azalmayı ekleyelim.Bir de bunların üstüne, İhracatın Kasım ayında yüzde 22 gerilemiş olduğunu ekleyelim. Ayrıca sanayinin, -% 24.47, sanayideki rekor düşüşün ise, -37.90 ile Taşıt Araçları ve Yan Sanayinde olduğunu görelim. Şimdi bu rakamlar bize ne der! Şu anda Borsa 24500 ve dolar 1.57 seviyelerinde, Ekim ve Kasım ayları bize, olabilecek en kötü senaryo ile birlikte üretimimizin azaldığını göstermekte. Her ne kadar TCMB’nin hazırladığı finansal istikrar raporu ve sunumlar finans piyasasında ve reel sektörde döviz darlığı anlamında ciddi bir sıkıntının bulunmadığını gösterse de ve enflasyon oranları yükselme eğilimini durdurmuş olsa da; üretimdeki bu ciddi düşüş ve bunun devamının geleceğini gösteren işaretler; Borsanın tarihi bir dip için artık hazır olduğunu bize söylüyor. Peki bu tarihi dip nerelere ulaşır?

Ben borsanın, artık düşüşe geçecegini ve 20.000 endeks değerine kadar düşeceğini bekliyorum. IMF ile görüşmelerde IMF’in özellikle mali konulardaki politikaları borsaya bir direnc verebilir ve bu sureci uzatabilir. Ama ben ne olursa olsun, üretimdeki bu düşüşün borsayı tarihi bir dipe cekeceğinden yanayım. Bu seviyeler ise alım için mükemmel firsatlar doğuracak. Dolar ise, tekrardan yükselir diye dusunuyorum. Bununla birlikte, TCMB’in raporlarından anladığım kadarıyla dolardaki çıkış da ancak eski zirvelerini yoklamak biçiminde olur hatta 1.7 ye ulaşırsa, öpüp de başınıza koyun ama 1.6 zannımca artık cok kolay bir değer. Risk almak istemezsem YTL’de kalırım, Borsadaysam YTL’ye geçerim, risk istiyorsam ytl ye cektigim paranın %70’ini dolara yatırırım.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b Read More!

Bir Fast Food Reklamı ve bir CEO

Sabahları işe giderken arabada benim gibi radyo dinlemek alışkanlığınız varsa, gayet gıcık bir fast food reklamı dikkatinizi çekmiştir. Gerizekalı bir kadın sırf o fast food zincirinde yapacağı kahvaltı sayesinde o gün herşeyin ters gitmesinin ve hatta patronun bu sene “yine” zam veremeyeceğini söylemesinin bile canını sıkamayacağını anlatan aptal bir şarkı söylüyor. Dünkü ve bugünkü gazetelerde yer alan bir habere göre en büyük holdinglerimizden birinin CEOsu da “beyaz yakalı” çalışanların bu yıl zam istemediğini beyan etmiş. Etrafındaki üç beş yalaka (özür dilerim bugün öfkeliyim de biraz) dışında kimsenin böyle bir talebi olabileceğini sanmıyorum. Anlaşılan bu CEO beyefendi de sabahları radyo dinliyor ve bir anda sözünü ettiğim reklamı duyup etkisi altında kalmış olmalı. O Holdingin çalışanı olan bir sürü tanıdığım var ve hepsi bu beyanata ateş püskürüyor. Zaten aldıkları ücretlerin piyasanın altında kaldığını söylüyorlar. (E öyleyse orada çalışma kardeşim diyorum ama geçindirecek bir ailesi olanlar için hayat çok kolay değil).

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Krizler patronlar için büyük fırsat yaratıyor aslında. Disiplinsiz ve ölçüsüzce şirketlerine doldurdukları ve nasıl kurtulacaklarını bilemedikleri çalışanları işten çıkartmak ya da ücretlerinden kırpmak için bulunmaz fırsat geçiyor ellerine. İnsan Kaynakları Kurutma Departmanları ve işgüzar CEOlar da patronlara yaranmak uğruna insanı çalıştığına çalışacağına pişman eden uygulamalar üretiyorlar.

Bu konuda bir araştırma falan var mı bilmiyorum ama reel olarak ücretler son yıllarda birçok sektörde çok düştü. Bu benim gözlemim, bilimsel bir veriye dayanmıyor. Read More!

Anti-reform

2006 yilindan bu yana cok konusup hic is yapmayan hukumet anti-reformlara devam ediyor. Taraf'ta Suleyman Yasar yazmis, bir paragrafini alintiliyorum:

“IMF’ye ümüğümüzü sıktırmayız” diyenlerin, vatandaşın ümüğünü sıkacak bir İhale Yasası’nı sessizce Cumhurbaşkanı’na onaylaması için gönderdiğine şahit olduk. AKP Hükümeti’nin altı yıllık iktidarında on altı kez değiştirdiği İhale Yasası’nda yapılan son değişiklikler aynen İngiliz’in Burmalıya yaptığını yapacak. Vatandaşın kollarını tutacak, AKP’li yandaş müteahhitlere vatandaşın ceplerini boşalttıracak."

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Yazinin tamami:
Süleyman Yaşar - Taraf, 02.12.2008


Read More!

Ayakkabıcınızın kalpazan olduğunu biliyor muydunuz?

Ayakkabıcınızın kalpazan olduğunu biliyor muydunuz?

Para basma hakkı (“Adanalı ‘Para Basma’ Hakkı” şeklinde bir isim tamlaması olabilir veya “-Para basma Hakkı! Yakalanacaksın” da olabilir – di ama değil [sitenin Perihan Mağden’iyim ben] ), bugün istisnasız bir şekilde dünyanın her yerinde - tüm ülkelerde devletin tekelindedir. Kendisi matbaa kurup para basan adama “kalpazan” denir ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Kamu Güvenine Karşı Suçlar” bölümünde, 197. maddenin 1. fıkrasında bu işi yapanlara 2 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası verileceği öngörülmüştür. 2. fıkrada bilerek bu parayı kabul edene 1 ila 3 yıl, bilmeden aldığı sahte parayı bilerek tekrar tedavüle koyana ise 3 aydan bir yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Bu, eskiden böyle değildi. Vakti zamanında İngiltere’de ve Venedik’teki ilk banknotlar (bank-note) özel bankaların veya düpedüz bankerlerin güvenilirlikleri sonucu bastıkları paraydı. O zamanlar İngiltere’de devletin para basma tekeline sahip olması, bugün devletin bankacılık tekeli gibi düşünülürdü. Yani düşünülmez, hatta absürt bulunurdu. Lakin zaman içinde senyoraj gelirinin sadece devlette kalması gerektiğine karar verildi ve devletin hak verdiği kurumlar haricinde kişi ve kurumların para basması yasaklandı. Ben, hala çocukça bir saflıkla “para basma tekeli”nin kırılacağı günlerin hayalini kuruyorum.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

Bütün bunları Güngör Uras’ın bu günkü yazısındaki faciayı anlatmak için yazıyorum. Uras, piyasadaki “vadeli çek” sistemini övmüş ve bu sistem olmadan ekonominin işlemediğini, işlemesi için bu sistemin yaşaması gerektiğine değinmiş.

Önce bu sistemi bilmeyenler için açıklayalım. Çek, görüldüğünde karşılığının ödenmesi gereken kıymetli evraktır. Çeki elinde tutan, bankaya gidip çeki ibraz ettiğinde çeki yazan kişinin hesabında para varsa para hemen ödenir, yoksa kişi “karşılıksız çek” yazmış olur ve çok ciddi yasal yaptırımlarla karşılaşır. (para cezası, hapis cezası, bir daha çek yazamama, kara listeye girme vb.) Çek üzerine vade yazılırsa da yazılmamış sayılır. Çek üzerindeki vade, çeki yazanın çeki verdiği kişinin o tarihten önce çeki bozdurmak istemeyeceği üzerine ikili ve yasal olmayan bir anlaşmaya dayanır. Bu anlaşma da içinde bulunduğumuz zaman gibi zamanlarda bozuluverir. Tarihine bakmadan kişiler ellerindeki çekleri bozdurmaya çalışırlar, karşılıksız çeklerde birden artış oluverir.

Daha uzatmadan ve detaya girmeden şunu da hemen söyleyip geçeyim: vadeli çek yazan kişi, çekin üzerindeki rakam kadar para basmış olur. Vadesi gelince karşılığını devletin parası ile ödeyeceği bu “bastığı para”, o kişinin güvenilirliği üzerine iş yapar ve basan kişiye senyoraj geliri sağlar. Pratikte sahte para basmakla vadeli çek yazmak arasındaki tek fark “vadeli çek”in süresinin kısıtlı olması, sahte paranın ise olmamasıdır. Vadeli çek yazma işini adet haline getiren ve bir vadeli çekinin süresi bitince yenisini yazan ve bütün ticaret hayatı boyunca bunu devam ettiren bir tüccarın ise sahte para basandan hiç bir farkı yoktur. Ticaret hayatının sonunda bu çekleri ya cebinden çıkardığı parayla ödeyecektir veya “vadeli çek” tıpkı sahte para gibi, yazandan (basandan) başka kişinin elinde patlayacaktır. Hem teorik hem de pratik ekonomiyi (ekonomi nedir?) bilen okurların zaten bildiklerinin tekrarı olan bu paragrafı diğer okuyucuların anlayana kadar tekrar okumalarını, hatta başka kaynaklara başvurmalarını salık veriyorum.

Peki insanlar bu işe neden girerler? Neden bildiğimiz parayı veya kredi kartını kullanmaz Güngör Bey’in yazısındaki “Perakendeci Ahmet Bey”? Nakit kullanmaz çünkü nakitin getirisi vardır. Elindeki nakiti hemen vadeli mevduata yatırır ve faiz geliri elde eder. Nakitini akıllılık edip vadeye bağladığı için de işlerini yürütmek için bir “vadeli çek” yazıp piyasaya sürer. Senyoraj geliri sanırım bu örnekte daha net görünüyor. Peki, neden kredi kartı kullanmaz 100 liralık bir ayakkabı için? O da basit: kayıt dışında kalmak istiyordur. Al-sat yaptığı her şey kredi kartı ekstresinde (veya bankayla olan bir diğer kredi ilişkisinde) görünürse vergi ödemek zorunda kalır. Sinekten yağ çıkartan Ahmet Bey sizce vergi ödemek ister mi? Tabi ki istemez.

Uzun lafın kısası, eğer kayıt dışılığın azalmasını istiyorsak, eğer senyoraj gelirinin devlette kalmasını istiyorsak (ben istemiyorum) veya uzun vadede sahte para gibi birilerinin elinde patlayacak olan vadeli çeklerin dinamit gibi ekonomimizde dolaşmasını istemiyorsak, Güngör Uras Beyefendinin istediklerine bir kez daha kulak tıkayalım. Umalım ki bu kriz en azından bir işe yaramış olsun – (zaten kanuni olmayan) Vadeli çek işlemleri piyasamızda azalsın ve bitsin. Yerini kayıt içinde, araya bankaları kredi kartı (veya debit kartı – ki çekin tıpkısının aynısıdır) vasıtasıyla sokan ticari ilişkiler alsın.

Bu yazımızda Güngör Bey’in hep acındırdığı Ahmet Bey’in ipliğini pazara çıkardık. Bakalım Ayşe Teyze’nin ne marifetleri varmış. İzlemeye devam edin. Read More!

Tasarrufların Ne Kadarı Borsaya Yatırılmalı?

Bu yazida tasarrufların ne kadarı borsaya yatırılmalı sorusuna cevap verecegiz. Geçtiğimiz haftalarda kağıt topladığımı yazmıştım. Bu davranışımı rasyonel bulmayanlar var o nedenle bir izahattte bulunmanın yerinde olduğunu düşünüyorum.
Tarihe baktığımızda ekonomiler inişli çıkışlı seyirler izliyor. Yani kötüye gitmeye başlayan bir ekonomi, sürekli olarak daha da kötüye gitmiyor (bazı Afrika ülkeleri hariç ama onların durumları çok farklı).

Temel olarak insanların ucuzken almak, pahalıyken satmak gibi bir felsefesi oluyor ki bence bu bir çeşit spekülasyon. Dolayısıyle de, riski fazla zira kimse dip noktalarını da, tepe noktalarını da kolay kolay yakalayamaz.

Öncelikle Borsa (Borsa Yorumları) yatırımlarını uzun vadeli birikim paranızın içinde düşünmelisiniz. 1 yıllık geçinme paranızı yani acil durum fonununuzu biriktirinceye kadar Borsa’dan uzak durun. Bu parayı kenara koyduktan sonra emekliliğinize ne kadar kaldığına bir bakın. Bu süre 4-5 yıl gibi bir süreyse, Borsa’dan yine uzak durun (bu durumun tek istisnası, emeklilik için biriktirmeniz gereken paranın çok üstünde birikiminizin olmasıdır. O zaman yine uzun vadeye bakabilirsiniz).

Diyelim ki emekliliğe 15-25 yıl veya daha fazla zamanınız var. Bu durumda riske ne kadar tahammülünüz var bunu değerlendirmeniz gerek. Eğer yüreğiniz ağzınızda her gün emeklilik biriminize bakacaksanız, Borsa’yı düşünmeyin ya da sembolik bir miktarı buna ayırın. Ama, “cool” biriyseniz ve yaptığınız yatırımın uzun vadeli olduğunu düşünmeyi sürdürebileceğinize, paniğe kapılmayacağınıza güveniyorsanız, portföyünüzün %30 kadarını Borsa, kalanı da HB/DT ve Mevduat olarak oluşturabilirsiniz.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

6 ayda veya senede bir birikimlerinize ayar yapmanız gerek. Diyelim ki, %30 Borsa, %40 HB/DT, %30 Mevduat dağılımınız vardı, buna 6 ay sonra baktığınızda oranlar %20 Borsa, %45 HB/DT, %35 Mevduat haline gelmişse, yani Borsa düşmüşse, oranlarınızı yeniden eski haline getirdiğinizde iskontolu hisse senetleri satınalmış olursunuz.

Daha sonra baktığınızda Borsa %40 seviyesine gelmişse, bunu yeniden %30 seviyesine çektiğinizde de kar realize etmiş olursunuz. Emekliliğe yaklaştıkça Borsa’nın ağırlığını azaltıp, az riskli sulara çekilebilirsiniz.

Burada bahsettiğim şey düzenli olarak emeklilik için tasarruf yapan rasyonel bir kişinin davranış biçimi. Tasarruflarınızı bozup, otomobil yenilemeye veya 100bilmemkaç ekran Plazma TV almaya kalkışacaksanız zaten hiç konuşmayalım derim. Elbette otomobil de yenileyeceksiniz, TV de alacaksınız ama bunun için emeklilik tasarrufunuzdan para almamalısınız. Bu tip harcamaları ayrıca bütçeleyip, onlar için ayrıca para biriktirmelisiniz. Eğer hem emeklilik tasarrufu yapmaya hem de bunlara param yetmiyor diyorsanız, hangisinden vazgeçeceğiniz sizin bileceğiniz iş zira ilerleyen yaşlarda ne durumda olmak istediğiniz size kalmış. Günümüzde insanlar maddi durumları ne olursa olsun herşeye sahip olmak istiyorlar. “Benim gücüm otomobil sahibi olmaya yetmez” ya da “Ben yurtdışı seyahat yapacak kadar kazanmıyorum” demiyorlar. Onun yerine gırtlağa kadar borca giriyorlar. Sonrası cinnet geçirip ailesini doğrayan, intihar eden insanlar ya da dağılan evlilikler.

Geliri ne olursa olsun bir kişi aylık kazancının %5-10’luk kısmını tasarruf edebilir. 23 yaşında hayata yeni atılan biri zaten 60 yaşından evvel emekli olamayacak. Bir insan 37 yıl boyunca emekliliği için düzenli tasarruf ederse, sırtı yere gelmez.


Bu konu ile diger alakali bir yazi ise Borsa Nasıl Oynanır? En Sağlam Tüyolar baslikli yazimizdir. Read More!